زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

ترک امر به معروف (قرآن)





دیناسلام تاکید زیادی بر اصلاح جامعه دارد به همین منظور امر به معروف را واجب کرده است و ترک آن را موجب اختلاف در جامعه می‌داند.


۱ - اختلاف در جامعه



طبق آیات متعدد قرآن کریم اختلاف در جامعه، نتیجه ترک امر به معروف است:
و لاتکونوا کالذین تفرقوا واختلفوا من بعد ما جآءهم البینـت... «و چون کسانی مباشید که پس از آنکه دلایل آشکار برایشان آمد پراکنده شدند و با هم اختلاف پیدا کردند و برای آنان عذابی سهمگین است.» (جمله «لاتکونوا...» می‌تواند برای بیان نتیجه آیه یاد شده باشد.)

۱.۱ - دیدگاه تفسیر المیزان


تفرقه و جدائی بدنها از یکدیگر، مقدمه جدائی عقاید است، چون وقتی یک قوم به هم نزدیک و مجتمع و مربوط باشند، عقایدشان به یکدیگر متصل و در آخر از راه تماس و تاءثیر متقابل متحد می‌شود.
پس اگر جامعه مستقیما نتواند اختلاف را برطرف سازد، با یک واسطه می‌تواند. و آنهم این است که بدنها را بهم متصل و مرتبط سازد، پس با این حال، اگر امتی نخواهد اینکار را بکند امتی باغی و ستمگر است. و خودش به دست خود اختلاف راه انداخته و در آخر هلاکت را برای خود فراهم کرده است.
قرآن کریم به همین جهت دعوت به اتحاد را بسیار تاکید نموده و نهی از اختلاف را به نهایت رسانده و این نیست مگر به خاطر اینکه تفرس و ژرف نگری می‌کرده، و می‌دانسته که این امت مانند امتهائی که قبل از ایشان بودند و بلکه بیش از آنان دستخوش اختلاف می‌شوند. و ما مکرر خاطر نشان ساخته‌ایم که از داب قرآن می‌فهمیم هرگاه در تحذیر و هشدار دادن از خطری و نهی از نزدیک شدن به آن بسیار تاکید می‌کند، نشانه این است که این خطر پیش می‌آید، و یا مثلا این عملی که بسیار از آن نهی فرموده ارتکاب خواهد شد و مساءله وقوع اختلاف در امت اسلام را رسول خدا -صلی الله علیه و آله - هم خبر داد، و فرمود: چیزی نمی‌گذرد که اختلاف بطور نامحسوس و آرام آرام در امتش رخنه می‌کند و در آخر امتش را به صورت فرقه‌هایی گوناگون در می‌آورد و امتش مختلف می‌شوند، آنطوری که یهود و نصارا مختلف شدند.

۲ - پوشش اجتماعی



فرآن کریم راه کار حفظ امت (جامعه) را در این میداند که عده باید باشند که مردم جامعه را امر به معروف نمایند و در واقع امر به معروف پوشش محافظ جامعه است:
ولتکن منکم امة یدعون الی الخیر ویامرون بالمعروف... «و باید از میان شما گروهی (مردم را) به نیکی دعوت کنند و به کار شایسته وادارند و از زشتی بازدارند و آنان همان رستگارانند»

۲.۱ - دیدگاه تفسیر نمونه


تفسیر نمونه می‌فرمایید آیه۱۰۴ سوره آل عمران اشاره به مساءله (امر به معروف) و (نهی از منکر) شده که در حقیقت یک پوشش اجتماعی برای محافظت جمعیت است، زیرا اگر مساله امر به معروف و نهی از منکر در میان نباشد عوامل مختلفی که دشمن بقای (وحدت اجتماعی) هستند، همچون موریانه از درون، ریشه‌های اجتماع را می‌خورند، و آن را از هم متلاشی می‌سازند، بنابراین حفظ وحدت اجتماعی بدون نظارت عمومی ممکن نیست!.

۳ - پانویس


 
۱. آل عمران/سوره۳، آیه۱۰۵.    
۲. آل عمران/سوره۳، آیه۱۰۴.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۳، ص۴۷.    


۴ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۴، ص۳۷۱، برگرفته از مقاله «ترک امر به معروف».    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.